Cuối tháng 4 năm 2025, Tòa án Công lý Châu Âu (ECJ) đã ra phán quyết yêu cầu Malta chấm dứt chương trình Đầu tư Nhập Quốc tịch, thường được biết đến với tên gọi “hộ chiếu vàng”. Phán quyết này cũng buộc Malta phải thanh toán toàn bộ án phí của vụ kiện kéo dài 3 năm.
Bối cảnh vụ kiện
Vụ kiện do Ủy ban Châu Âu (EC) khởi xướng vào tháng 9 năm 2022, với cáo buộc Malta đã vi phạm luật pháp Liên minh Châu Âu. EC lập luận rằng việc Malta cấp quyền nhập tịch cho các nhà đầu tư nước ngoài chỉ dựa trên khoản đóng góp tài chính, mà không yêu cầu mối liên hệ thực sự với quốc gia, là không phù hợp với các nguyên tắc cơ bản của EU.
Tác động đến Malta và EU
Trước phán quyết này, Malta là quốc gia thành viên duy nhất của Liên minh Châu Âu còn duy trì chương trình Đầu tư Nhập tịch trực tiếp. Đảo Síp đã ngừng chương trình tương tự vào năm 2020 và Bulgaria vào năm 2022.
Quyết định của ECJ đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong nỗ lực của Liên minh Châu Âu nhằm kiểm soát chặt chẽ hơn các chương trình “hộ chiếu vàng”, vốn thường bị chỉ trích là tiềm ẩn nguy cơ rửa tiền, trốn thuế và các hoạt động bất hợp pháp khác.
Chương trình thường trú nhân Malta vẫn tiếp tục
Mặc dù chương trình Đầu tư Nhập tịch đã bị ngừng, Malta vẫn duy trì chương trình Thường trú nhân. Chương trình này mang lại nhiều đặc quyền hấp dẫn cho các nhà đầu tư, bao gồm:
- Quyền tự do sinh sống và làm việc tại Malta.
- Quyền đi lại tự do trong 29 quốc gia thuộc khối Schengen.
- Cơ hội nộp đơn xin cấp quốc tịch Malta sau thời gian định cư lâu dài tại quốc gia này.
Phán quyết của ECJ cho thấy cam kết của Liên minh Châu Âu trong việc bảo vệ tính toàn vẹn của quyền công dân EU. Đối với những cá nhân quan tâm đến việc định cư tại Malta, chương trình Thường trú nhân vẫn là một lựa chọn khả thi, cung cấp nhiều lợi ích và cơ hội trong khu vực Châu Âu.
